12 milyon ışık yılı uzaklıktaki güzel bir sarmal gökada olan NGC 4945, vahşi bir sırrı saklıyor: Merkezinde açgözlü bir kara delik.
Bu süper kütleli canavar sadece maddeyi tüketmiyor, aynı zamanda inanılmaz hızlarda maddeyi dışarı fırlatıyor ve galaksinin kendisinden kaçan rüzgarlar yaratıyor.
Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) bu öne çıkan görüntüsü, çarpıcı sarmal gökada NGC 4945’i sergiliyor. Erboğa takımyıldızı yönünde, 12 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan gökada, uzaktan sakin görünebilir, ancak sessiz olmaktan çok uzaktır.
Çoğu gökada gibi, NGC 4945’in merkezinde süper kütleli bir kara delik vardır. Samanyolu’ndaki gibi bazı kara delikler maddeyi yavaşça tüketirken, bu kara delik maddeyi çok daha yoğun bir oranda tüketmektedir.
ESO’nun Çok Büyük Teleskobundaki (VLT) MUSE aletini kullanan gökbilimciler, bu kara deliğin sadece beslenmediğini, aynı zamanda şiddetli bir şekilde maddeyi dışarı attığını gözlemlemişler. Her şeyi yutmak yerine, gaz ve tozdan oluşan güçlü, koni biçimli rüzgarlar üretiyor.
MPG/ESO La Silla teleskopundan daha geniş bir görüntü üzerinde ek görüntüde kırmızıyla vurgulanan bu dış akışlar o kadar hızlı hareket ediyor ki galaksiden tamamen kaçıp galaksiler arası uzaya sürüklenmeleri bekleniyor.
Bu bulgular, kara delik kaynaklı rüzgarların yakın galaksilerde nasıl davrandığını inceleyen daha geniş bir çalışmanın parçasıdır. MUSE verileri, bu rüzgarların dışarıya doğru hareket ettikçe yavaşlamadığını ortaya koymaktadır.
Bunun yerine, galaktik merkezden uzaklaştıkça hızlanarak galaksinin kenarına doğru yolculuklarında hız kazanmaktadırlar. Bu süreç, bir galaksiden potansiyel yıldız oluşturucu maddeyi dışarı atar.
Ve kara deliklerin yıldız doğum oranını azaltarak ev sahibi galaksilerinin kaderini kontrol ettiğini öne sürer. Ayrıca, daha güçlü kara deliklerin beslendikleri gaz ve tozu uzaklaştırarak kendi büyümelerini engellediğini ve tüm sistemi bir tür galaktik dengeye yaklaştırdığını gösterir.
Şimdi, bu yeni sonuçlarla, galaksilerin evrimini ve evrenin tarihini şekillendiren rüzgarların hızlanma mekanizmasını anlamaya bir adım daha yaklaştık.
