Japonya Phobos’a Araç Gönderiyor
Mars’ın uydularına bir sonda göndermek, oldukça uzun süredir görev planlamacıları ve uzay meraklılarının istek listesinde bulunuyordu. Birkaç yıldır, Japon Uzay Ajansı (JAXA) mühendisleri ve bilim insanları, böyle bir misyonu bir araya getirmek için çalışıyorlar. JAXA önümüzdeki günlerde Mars Uydusu Araştırması (MMX) görevinin, 2024’te örnek bir geri dönüş kabiliyeti olacak şekilde, başlatılmak üzere olduğunu duyurdu. Son üç yıl MMX’in, JAXA’nın uzay aracı tasarımını iyileştirmek, inişlerin simülasyonu gibi potansiyel görevler için araştırma ve analizlere odaklanan Proje Öncesi aşaması olarak adlandırdığı bir süreçti. Artık görev gelişme aşamasına taşındığı için, odak, görev donanımı ve yazılımının geliştirilmesiyle devam edecek.
Hayabusa uzay aracı 2005 yılında asteroit Itokawa’ya yolculuğunu, uzay aracındaki sayısız engellere ve aksaklıklara rağmen 2010 yılında Dünya’ya örnek bir dönüşle başarıyla tamamladı. Daha sonra Hayabusa 2 sondası 2019’da asteroit Ryugu’dan örnekler topladı ve uzay aracının 2020’nin sonlarında Dünya’ya dönmesi planlanıyor. Yaklaşık üç yıldan beri MMX planının üzerinde çalışılıyor. Böylece, Mars’ın, iki uydusu Phobos ve Deimos’u incelemek için çeşitli araçlarla donatılmış yörünge tipi bir uzay aracı geliştiriliyor. Uyduya kazasız ulaşıldığında, MMX Phobos’un yüzeye dokunacak, muhtemelen en az bir numune yakalamak için karot tipi matkapla donatılmış bir gezici alet kullanacak. Sonrasında numune iade kabını Phobos’tan kaldırmak ve Eylül 2029 civarı Dünya’ya geri dönmek için bir itme modülünü kullanılacaktır.
Mars’ın uydularına göz atmak ve sonrasında inmek, Mars’a insanlı gidiş öncesi için yapılan en iyi şey olacaktır. Phobos ve Deimos, özellikle Mars sistemine yapılan ilk insanlı misyonlar için Kızıl Gezegene gitmekten daha kolay erişim sağlayacak yerler olarak kabul edildi. NASA Baş Bilimcisi Jim Green, “İnsanlar sadece birkaç nesnenin yüzeylerini gerçekçi bir şekilde keşfedebilir. Phobos ve Deimos bu listede yer alıyor. Mars etrafındaki yörüngeleri, Kızıl Gezegenin yüzeyine ulaşmadan önce insanların ziyaret etmeleri için ilk hedef olabilir, ancak bu MMX misyonunun sonuçları tamamlandıktan sonra mümkün olacaktır” dedi.
MMX ekibi: “Mars’ın çekimsel kuyusuna girmek ve çıkmak, düşük kütle çekimli cisimlerin yüzeyine inmek ve navigasyon yapmak ve yüzeyden örnek almak gibi gerekli teknolojiyi test edip sonucunu göreceğiz” diyor. Araç ayrıca Dünya’nın manyetik alanının koruma sınırının ötesine geçen insanlar için büyük endişelerden biri olan radyasyon ortamını da ölçecek.
Misyon, doğası gereği uluslararası; NASA (ABD), ESA (Avrupa), CNES (Fransa) ve DLR’de (Almanya) gibi uluslararası ortaklar tarafından sağlanacak 11 araçla donatıldı. JAXA yapımı enstrümanlar, detaylı araziyi gözlemlemek için teleskopik (dar açılı) kamera, hidratlı mineralleri ve organik maddeleri tanımlamak için geniş açılı kamera, LIDAR lazer altimetre, bir toz monitörü ve bir kütle tayf analizörü, Mars uydularının etrafındaki iyonlar, numune alma cihazı ve numune geri dönüş kapsülü ve bir radyasyon ortamı monitöründen oluşmakta.