Sanatçının bir çift yıldız sisteminde gelgit kuvvetlerine kilitli kırmızı cüce yoldaş yıldız ve baş yıldız izlenimi.

Dünya’dan yaklaşık 1.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu ilginç yıldız astronomi topluluğuna bildirildi. Ancak gökbilimciler dikkat edecek bir durum olduğunu anlamadı. Sydney Üniversitesi Astronomi Enstitüsü araştırmacısı Simon Murphy, “İlk dikkatimi çeken, kimyasal olarak tuhaf bir yıldız olmasıydı. Bu tip gibi yıldızlar genellikle metaller açısından oldukça zengindir – ancak bu yıldız metal zayıflığı gösteren ve nadir görülen sıcak bir yıldızdı” dedi.

Yıldız, güneşimizin kütlesinin yaklaşık 1,7 katı büyüklüğünde ve nabız gibi atan bir yıldız. İlginç olan yıldızın sadece bir tarafa doğru attığı, sanki bize uzak mesafeden yanıp sönen bir kalp atışı. Yıldızların nabız attığı bilinmektedir ve güneşimiz bile yüzeyinin altında sıcak gaz çalkalanmaları sonucu salınımlara neden olan bu tür bir aktivite sergiler. Yıldızın yaşı veya bu salınımların ne kadar uzun ya da kısa sürdüğü önemli değildir. Tüm titreşimli yıldızların titreşimi genellikle yıldızın her yönü doğrultusunda görülür. Bu yeni yıldız, yüzeyinin sadece bir yarı küresinde titreşiyor gibi görünmekteydi.

İngiltere Lancashire Üniversitesi’nden astrofizikçi Don Kurtz, “Teorik olarak 1980’lerden bu yana bu tip yıldızların var olması gerektiğini biliyoruz. Yaklaşık 40 yıldır böyle bir yıldız arıyordum ve şimdi bir tane bulduk” dedi. Araştırmacılar ayrıca yıldızın neden bu kadar benzersiz bir şekilde davrandığını da belirleyebildi. Bu yıldız, çift yıldız sistemindeki iki yıldızdan biri ve kırmızı bir cüce yıldızla ortak bir yıldız. Kırmızı cüce yıldızlar, galaksimizde en yaygın olan küçük, düşük sıcaklıkta, nispeten serin yıldızlardır.

Bu durumda, iki yıldız birbirlerini o kadar yakın yörüngelerde tutarlar ki, iki Dünya gününden daha kısa bir sürede birbirlerinin etrafında dolanırlar. Yakınlıkları göz önüne alındığında, kırmızı cüce yıldızın çekim gücü aslında daha büyük yıldızın titreşimlerini bozar. Bu, daha büyük olan yıldızın normal bir küre görünümünden çok gözyaşı damlası gibi bir şekil almasına almasına neden olur.

Halka açık olan TESS verilerini inceleyen amatör astronomlar, diğer yıldızların etrafındaki olası gezegenlerden gelecek bir belirti, bir sinyal ararken bu yıldızı gördüler.  Güneş sistemimizin dışında bulunan pek çok öte gezegen, kırmızı cüce yıldızların yörüngesinde bulunmuştur. Polonya Kopernik Astronomi Merkezi’nden prof. Gerald Handler, “TESS uydusundan elde edilen zarif veriler, yıldızın kütle çekimsel bozulmasının yanı sıra titreşimler nedeniyle parlaklığındaki değişimleri gözlemleyebileceğimiz anlamına geliyordu” dedi.

Titreşimin kaynağını belirleye bildiler çünkü yıldızın, parlaklığındaki dalgalanmalar, yıldızın açısına ve ikili sistemin görüş doğrultusuna göre nasıl yön aldığına bağlı olarak gözlemler sırasında değişiyordu. Kanarya Adaları Astrofizik Enstitüsü araştırmacısı David Jones, “Bu çift yıldız sisteminde birbirlerine kilitli yörüngelerinde dolanırken titreşen yıldızın farklı kısımlarını görüyoruz. Bazen yoldaş yıldızı işaret eden tarafı, bazen de dış yüzü görüyoruz” dedi. Araştırmacılar şimdi bu tür bir yıldızın var olduğunun farkında olduklarını, “TESS verilerinde daha birçok gizli kalmış ayrıntıyı bulmayı” beklediklerini söylüyorlar