En yakın yıldızsıda (kuasar) moleküler oksijen tespit edildi
IRAM’ın 30 metrelik teleskobuyla ve NOEMA İnterferometresi kullanılarak yapılan gözlemler, bilinen en yakın kuasar olan Markarian 231’de moleküler oksijen varlığını ortaya çıkardı. Bulgu, bu nesnedeki moleküler gazın özelliklerini daha iyi anlamak için çok önemli olabilir.
Süper kütleli kara delikler (SMBH’ler) ve kuasarlar (yıldız benzeri nesneler, QSO’lar), Samanyolu galaksisinin binlerce katından daha fazla parlaklığa sahip son derece parlak aktif galaktik çekirdeklerdir (AGN). Çoğu kuasarın ev sahibi gökadalarına çok miktarda malzeme aktardığı, attığı bilinmektedir. Dolayısıyla, bu tür çıkışların tespit edilmesi ve gözlemlenmesi galaksilerin evrimi hakkında önemli ipuçları sağlayabilir.
Yıldızlar arası bulutsularda oksijen kimyası çalışmaları, evrendeki en bol üçüncü element olduğu için moleküler gaz hakkındaki bilgimizi geliştirmek için çok önemlidir. Ancak, bu tür çalışmalar zordur, çünkü Dünya atmosferinin zayıflaması nedeniyle, galaktik cisimlerdeki moleküler hidrojenin tayf çizgilerini (O 2) gözlemlemek neredeyse imkansızdır.
Fakat ekstra galaktik kaynaklarda O 2 çizgilerinin, Dünya atmosferinin zayıflamasından ötürü kırmızıya kaydığı görüldüğü için sorun ortadan kalkar ve bu nedenle yer tabanlı enstrümanlarla da gözlemlenebilir. Yaklaşık 581 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alan Markarian 231 (Mrk 231), yerel evrendeki en yakın QSO ve en aydınlık ULIRG’ dir (Ultra-Işıklı Kızılötesi Galaksi).
Kuasar, yüksek hızlı moleküler çıkışlar ve ayrıca mm karbon monoksit (CO) emisyonu gösterir dolayısıyla Mrk 231’in özellikleri, ekstragalaktik O2 emisyonunu aramak için onu mükemmel bir hedef haline getirir.
Şangay Astronomi Gözlemevi’nden Junzhi Wang ve ekibi, Ağustos 2015 ve Aralık 2017’de IRAS ve NOEMA ile birlikte 231 Mrk hakkında derin uzay gözlemleri gerçekleştirdi. Sonuç olarak, moleküler oksijen emisyonu kaynağı tespit edildi. O 2 emisyonunun Mrk 231’in merkezinden yaklaşık 32.600 ışık yılı uzaklıkta olduğu belirlendi.
Moleküler oksijen emisyonunun hızı 0.88 K km / sn olarak ölçüldü. Araştırmacılar, Mrk 231’deki O 2 emisyonunun, AGN güdümlü moleküler akış ve dış disk moleküler bulutları arasındaki etkileşimden kaynaklanabileceğini varsaymaktadır.
O 2 emisyonunun uzamsal ve hız dağılımındaki asimetrinin, kuasardaki moleküler gaz geometrisine ve merkezi AGN’den moleküler çıkışın asimetrisine atfedilebileceğini eklediler. Astronomlar, “Mrk 231’deki O 2 emisyonunun hızının, esas olarak merkezi AGN’den yaklaşık on kpc (1 pc = 31 trilyon km) dışarıdan gelen bir moleküler gazla ilişkili olduğunu düşünüyorlar.”