Hawai Üniversitesi’ndeki bilim insanları, Güneş’te neden “yağmur” yağdığını keşfettiler ve plazmanın gizemli sağanak yağışlarını, değişen temel yapının tetiklediğini ortaya koydular.
Güneş’e yağmur yağar ve Hawai Üniversitesi Astronomi Enstitüsü’ndeki (IfA) bilim insanları sonunda bunun nedenini ortaya çıkardı.
Dünya’ya düşen su damlacıklarının aksine, güneş yağmuru Güneş’in koronasında, yani yüzeyinin üzerinde uzanan son derece sıcak bir plazma bölgesinde meydana gelir.
Bu olgu, koronanın üst kısımlarında yoğunlaşan ve ardından Güneş’e doğru geri inen daha soğuk ve daha yoğun plazma kümelerini içerir. Araştırmacılar, yıllarca güneş parlamaları sırasındaki bu sürecin nasıl bu kadar hızlı gerçekleşebildiğini anlamaya çalıştılar.
Yeni açıklama
Uzun zamandır devam eden bu gizem, IfA’nın gökbilimcileri Luke Benavitz ve Jeffrey Reep tarafından çözüldü. Yeni araştırma bilim insanlarını onlarca yıldır şaşırtan güneş modellerine önemli bir güncelleme sağlıyor.
Benavitz, “Şu anda modeller, koronadaki çeşitli elementlerin dağılımının uzay ve zaman boyunca sabit olduğunu varsayıyor, ancak bu açıkça doğru değil.”
“Demir gibi elementlerin zamanla değişimine izin verdiğimizde, modellerin sonunda Güneş’te gözlemlediklerimizle örtüştüğünü görmek heyecan verici. Bu, fiziği gerçekçi bir şekilde canlandırıyor” dedi.
Neden önemli?
Yeni bulgu, güneş bilimcilerin Güneş’in parlamalar sırasında nasıl davrandığını daha iyi modelleyebilecekleri anlamına geliyor; bu bilgiler, bir gün günlük hayatımızı etkileyen uzay havasını tahmin etmeye yardımcı olabilir.
Önceki modeller, koronal yağmuru açıklamak için saatler veya günler süren bir ısıtma gerektiriyordu; ancak güneş parlamaları sadece birkaç dakika içinde gerçekleşebilir. IfA ekibinin çalışması, değişen element bolluğunun yağmurun nasıl hızla oluşabileceğini açıklayabileceğini gösteriyor.
2017’de La Palma’daki Güneş Teleskopuyla büyük koronal döngülerin ayak noktaları yakınında gözlemlenen koronal yağmur.
Reep, “Bu keşif önemli çünkü Güneş’in gerçekte nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı oluyor. Isınma sürecini doğrudan göremiyoruz, bu yüzden soğumayı bir vekil olarak kullanıyoruz.”
“Ancak modellerimiz bollukları doğru şekilde ele almadıysa, soğuma süresi muhtemelen abartılmış demektir. Koronal ısınma konusunda tekrar çizim tahtasına dönmemiz gerekebilir, yani yapılacak çok sayıda yeni ve heyecan verici çalışma var” dedi.
Taze fikirler
Bu araştırma, çok daha geniş bir soru yelpazesine kapı açıyor. Bilim insanları artık Güneş atmosferindeki element bolluğunun zamanla değişmesi gerektiğini biliyor ve bu da uzun süredir sabit olduklarını varsayan modelleri sorguluyor.
Bu, keşfin koronal yağmurun çok ötesine uzandığı ve araştırmacıları Güneş’in dış katmanlarının nasıl davrandığını ve enerjinin Güneş atmosferinde nasıl hareket ettiğini yeniden düşünmeye ittiği anlamına geliyor.
