Büyük Patlama’dan hemen sonra oluşan ‘ilkel’ kara delikler evrenimizin ilk yıldızlarının oluşmasına yardımcı oldu mu?
“Bu bize karanlık madde için bazı kara delik senaryolarını elemenin yeni bir yolunu sunuyor.”
Yeni bir araştırma, Büyük Patlama sırasında oluşan ilkel kara deliklerin evrenin ilk yıldızlarının oluşumunda önemli bir rol oynamış olabileceğini öne sürüyor.
Bulgular, ilkel kara deliklerin evrenin en gizemli “şeyi” olan karanlık madde için ne kadar uygun adaylar olduğunu değerlendirmeye yardımcı olabilir.
Ancak araştırma ekibi, bu kara deliklerin yıldız oluşumuna yardımcı olup olmadıklarından, maddeyi yıldız doğum yerlerine taşıyarak “kozmik ebeler” gibi davranıp davranmadıklarından veya yıldız doğumunu baskılayıp baskılamadıklarından henüz emin değiller!
İlkel kara deliklerin, “Popülasyon III (POP III) yıldızları” (ilk nesil yıldızlar için kullanılan kafa karıştırıcı bir isim) olarak adlandırılan yıldızların oluşumunda oynadıkları rol, tamamen bu varsayımsal orijinal kara deliklerin sahip oldukları kütlelere bağlıdır.
Kaliforniya Üniversitesi’nden (UCSC) ekip üyesi Stefano Profumo, “evrenin en erken dönemlerinde oluşabilecek ilkel kara deliklerin, ilk yıldızların doğuşunu nasıl etkileyebileceğini araştırdık.”
“Gelişmiş bilgisayar simülasyonları kullanarak, kütlelerine ve bolluklarına bağlı olarak bu kara deliklerin ilk yıldızların oluşumunu hızlandırabileceğini veya geciktirebileceğini bulduk” dedi.
Profumo, bazı durumlarda ilkel kara deliklerin “kozmik tohumlar” gibi davranarak maddenin beklenenden daha erken bir araya gelmesine yardımcı olduğunu da görüşlerine ekledi.
Ayrıca Profumo ve arkadaşları, diğer senaryolarda bu kara deliklerin gaz bulutlarını parçalayarak yıldızların hızlı bir şekilde oluşmasını engellemiş olabileceğini de keşfettiler.
İlkel kara delikler: Yıldız oluşumunun dostu mu, düşmanı mı?
İlkel kara deliklerin, evrenin erken dönemlerinde maddedeki yoğunluk dalgalanmalarının bir sonucu olarak oluştuğu düşünülmektedir.
Bu, büyük kütleli yıldızların yaşamlarının sonunda çöküp süpernovalar halinde patlayarak oluşan yıldız kütleli kara deliklerin kökeninden oldukça farklıdır. Bu, ilkel kara deliklerin, oluşmadan önce ilk nesil yıldızların yaşayıp ölmesini beklemek zorunda olmadıkları anlamına gelir.
Ayrıca, yıldız kütleli kara delikler için geçerli olan kütle sınırlamaları ilkel kara deliklere uygulanamaz, çünkü ilk kara delikler, ancak belirli bir kütleye sahip olabilen çöken yıldızlardan değil, doğrudan erken kozmik maddeden oluşur.