Bir beyaz cüce, bir kırmızı devle birleşerek dış katmanlarını sıyıran ve karbon çekirdeğini açığa çıkaran bir yay şoku oluşturur. Yeni çalışma, beyaz cüce WD 0525+526’nın tek bir yıldızın normal yaşam döngüsünden ziyade, muhtemelen böyle bir birleşme olayıyla oluştuğunu bildiriyor.
WD 0525+526 adlı yıldız, Dünya’dan yaklaşık 128 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Yeni çalışma, ilk bakışta görünür ışıkta oldukça sıradan görünse de, HST kullanılarak yapılan daha ileri gözlemlerin daha çalkantılı bir kökene dair ipuçları ortaya çıkardığını bildiriyor.
Beyaz cüceler, Güneşimiz gibi yıldızların yakıt kaynaklarını tüketip Dünya büyüklüğündeki nesnelere çökmüş yoğun kalıntılarıdır. Ancak küçük boyutlarına rağmen, Güneş’in kütlesinin 1,4 katına kadar kütle taşıyabilirler.
Beyaz cücelerin çoğu, yaşam döngülerinin son günlerine yaklaşan tekil yıldızların öngörülebilir evriminden oluşur; bu, Güneşimizin yaklaşık 5 milyar yıl sonra izleyeceği bir yoldur.
WD 0525+526, yalnızca ultraviyole ışıkta tespit edilen yıldız füzyonu izleri bulunan ultra-kütleli bir beyaz cüce, bu nesneler ve kökenleri hakkındaki anlayışımızı yeniden tanımlıyor.
Ancak WD 0525+526 çok farklı bir yol izlemiş olabilir. Ölmekte olan tek bir yıldızdan oluşmak yerine, iki yıldızın şiddetli çarpışması ve birleşmesiyle ortaya çıkmış gibi görünüyor. Yeni araştırmaya göre, bu dramatik geçmiş, beyaz cücenin atmosferik yapısında ince ama fark edilebilir izler bıraktı.
Gaensicke ve ekibi, WD 0525+526’yı HST’nin ultraviyole cihazlarıyla incelediklerinde, yıldızın atmosferinde alışılmadık miktarda karbon tespit ettiler; bu, yıldızın birleşmeyle oluştuğunun önemli bir işaretiydi.
Beyaz cüceler genellikle karbon açısından zengin çekirdeklerini gizleyen hidrojen ve helyumdan oluşan dış katmanlara sahiptir. Ancak bu tür birleşmelerde, yoğun çarpışma bu dış katmanların çoğunu soyarak karbonun yüzeye çıkmasına neden olabilir.
Bu tür yıldızların sinyalleri görünür ışıkta tespit edilmesi zordur, ancak morötesi dalga boylarında daha net hale gelir ve HST’nin üstünlüğü de burada yatar. Açıklamaya göre, WD 0525+526, birleşme kalıntıları olduğu bilinen az sayıdaki beyaz cüce arasında bile dikkat çekici.
Çalışmada, yaklaşık 21.000 derece yüzey sıcaklığına ve Güneş’in 1,2 katı kütleye sahip olduğu ve bu nedenle bu nadir kategorideki diğerlerinden hem daha sıcak hem de daha kütleli olduğu belirtiliyor.
WD 0525+526’nın görünür ışıkta tamamen normal görünmesi nedeniyle, gökbilimciler şimdi çok daha fazla beyaz cücenin benzer patlayıcı kökenleri gizleyebileceğinden şüpheleniyorlar.
Warwick Üniversitesi’nden Antoine Bedrad, “Benzer beyaz cüceler arasında karbon beyaz cücelerinin ne kadar yaygın olduğunu ve normal beyaz cüce ailesi arasında kaç tane yıldız birleşmesinin gizlendiğini inceleyerek bu konudaki araştırmamızı genişletmek istiyoruz.”
“Bu gibi araştırmalar, beyaz cüce ikililerine ve süpernova patlamalarına giden yollara ilişkin anlayışımıza önemli bir katkı sağlayacaktır” dedi.
