Europa’da bol miktarda bulunan özelliklerin oluşumuyla ilgili açıklamalar, dünya dışı yaşam arayışı için iyiye işaret ediyor

Bu sanatçının yorumu, Jüpiter’in uydusu Europa’nın yüzeyindeki çift çıkıntıların, buz kabuğu içindeki sığ, yeniden donan su cepleri üzerinde nasıl oluşabileceğini gösteriyor. Bu mekanizma, Dünya’nın Grönland Buz Levhasında bulunan benzer bir çift sırt özelliğinin çalışmasına dayanmaktadır. 

Europa, güneş sistemimizdeki yaşam için önemli bir adaydır ve derin tuzlu su okyanusuyla, bilim insanlarını on yıllardır büyülemiştir. Kilometrelerce kalınlığında olabilen buzlu bir kabukla çevrilidir, bu da onu örneklemeyi göz korkutucu bir olasılık haline getirir.

Ancak şimdi, artan yeni kanıtlar, buz kabuğunun bir bariyerden ziyade daha çok dinamik bir sistem olabileceğini ve kendi başına potansiyel yaşanabilirlik alanı olabileceğini ortaya koyuyor.

Grönland’daki  “çift sırt” özelliğinin oluşumunu yakalayan buza nüfuz eden radar gözlemleri, Europa’nın buz kabuğunun, yüzeyde yaygın olan benzer özelliklerin altında bol miktarda su cebine sahip olabileceğini düşündürmektedir. Ortaya çıkan yeni bulgular, Jovian ayının dışındaki potansiyel olarak yaşanabilir ortamları tespit etmek için zorlayıcı olabilir.

Araştırmanın kıdemli astrofizikçisi Dustin Schroeder, “Europa’nın kabuğunda su cepleri varsa hayat olmasının bir şansı var. Grönland’da gördüğümüz mekanizma, Europa’da da bu şeyler nasıl olduğuysa, her yerde su olduğunu gösteriyor” dedi.

Karasal bir analog

Araştırmacılar Dünya’daki buz tabakalarının büyüyerek geri çekilmesinin deniz seviyesindeki yükselmeyi nasıl etkileyebileceğini anlamak için jeofizik aletler kullanarak kutup bölgelerini analiz ediyor.

Bu çalışma alanının çoğu, buz tabakalarının akışının, deniz seviyesi tahminlerinde belirsizliğe katkıda bulunan dinamik alt buzul gölleri, yüzeyde eriyen göletler ve mevsimsel drenaj kanalları gibi karmaşık hidrolojiye tabi olan karasal yerlerde gerçekleşir.

Kara tabanlı bir yer altı, Europa’nın yer altı sıvı su okyanusundan çok farklı olduğu için, çalışma grubu, Europa hakkında bir laboratuvar sunumu sırasında, buzlu ayı çizen oluşumların küçük bir özelliğe son derece benzer göründüğünü fark ettiklerinde şaşırdılar.

Schroeder, “Grönland buz tabakasının yüzeyinde (grubun ayrıntılı olarak incelediği buz tabakası) bu küçük çift sırtları gördüğümüzde iklim değişikliği ve bunun Grönland yüzeyindeki etkisi ile ilgili tamamen farklı bir şey üzerinde çalışıyorduk ve sırtların ‘oluşmamış’tan ‘oluşmuş’ hale geldiğini görebildik” dedi.

Daha fazla inceleme üzerine, Grönland’da çift sırt olarak bilinen “M” şeklindeki armanın, Europa’daki en belirgin özelliğin minyatür bir versiyonu olabileceğini buldular.

Öne çıkan ve yaygın olan

Europa’daki çifte sırtlar, uydunun buzlu yüzeyinde dramatik yarıklar olarak görünür, tepeler yaklaşık 305 m’ye kadar ulaşır ve yaklaşık 1 km genişliğinde vadilerle ayrılır. Bilim insanları, 1990’larda Galileo uzay aracı tarafından ayın yüzeyinin fotoğraflanmasından bu yana özellikleri biliyorlardı, ancak nasıl oluştuklarına dair kesin bir açıklama yapamadılar.

Araştırmacılar, NASA’nın IceBridge Operasyonu tarafından 2015’ten 2017’ye kadar toplanan yüzey yüksekliği verilerinin ve buza nüfuz eden radar analizleri yoluyla, kuzeybatı Grönland’daki çift sırtın, içinde yeniden donmakta olan basınçlı sıvı su cebinin etrafında buz kırıldığında nasıl üretildiğini ortaya çıkardılar. Buz tabakası, iki tepe noktasının belirgin bir şekilde yükselmesine neden oluyordu.

Grubun lideri, Dr. Riley Culberg, “Grönland’da, bu çift sırt, yüzey göllerinden ve akarsulardan gelen suyun sıklıkla yüzeye yakın yerlere aktığı ve yeniden donduğu bir yerde oluştu. Europa’da benzer sığ su ceplerinin oluşmasının bir yolu, yeraltı okyanusundan gelen suyun çatlaklar yoluyla buz kabuğunu zorlanması olabilir ve bu, buz kabuğunun içinde makul miktarda değiş tokuş olabileceğini düşündürür” dedi.

Kartopu karmaşıklığı

Europa’nın kabuğu, hareketsiz bir buz bloğu gibi davranmak yerine, çeşitli jeolojik ve hidrolojik süreçlerden geçiyor gibi görünüyor. Bu çalışma ve yüzeye kılcallardan çıkan suyun kanıtları da dahil olmak üzere desteklenen bir fikir. Dinamik bir buz kabuğu, yüzey altı okyanusu ile yüzeyde biriken komşu gök cisimlerinden gelen besinler arasındaki alışverişi kolaylaştırdığı için yaşanabilirliği destekler.

Jüpiter’in uydusu Europa’nın yaşanabilir bir buz kabuğu olabilir.

Grubun bir diğer araştırmacısı gezegen bilimci Gregor Steinbrügge, “İnsanlar 20 yılı aşkın bir süredir bu çifte sırtları inceliyorlar, ancak Dünya’da gerçekten benzer bir şeyi ilk kez izleyebildik ve doğanın sihrini ortaya çıkardığını gördük. Europa’nın buz kabuğunun fiziğine ve dinamiklerine gerçekte hangi süreçlerin hakim olduğunu anlama yönünde çok daha büyük bir adım atıyoruz” dedi.

Araştırma ekibi, çift sırtların oluşumunun nasıl bu kadar karmaşık olduğuna dair açıklamalarını, Dünya’daki örneği olmadan düşünemeyeceklerini söylediler.  Schroeder, “Bu çalışmada öne sürdüğümüz mekanizmanın, Grönland’da olduğunu görmeden önermek neredeyse çok cüretkar ve karmaşık olurdu” dedi.

Bulgular, araştırmacıları, şu anda Europa’yı uzaydan keşfetmek için planlanan araçlar arasında yer alan buz delici radar kullanarak bu çift sırt oluşumu sürecini hızlı bir şekilde tespit etmeye yöneltiyor.

Culberg, “Bizimkisi birçoklarının üzerinde başka bir hipotez. Sadece hipotezimizin, Dünya’da benzer bir özelliğin oluşumundan bazı gözlemlere sahip olması avantajını elde ettik. Bu da, çok heyecan verici bir keşif için tüm bu yeni olasılıkları açıyor” dedi.