Güneş Sistemimiz Bilinenden Daha Kısa Zamanda Parçalanacak…
Gezegenimsi bulutsu oluşturmak için kütlesini fırlattıktan sonra beyaz cüce bir yıldız.

Güneş Sistemimiz Düşündüğümüzden Daha Kısa Zamanda Tamamen Parçalanacak

Ayaklarımızın altındaki zemin sağlam ve güven verici hissettirse de (çoğu zaman), bu Evrendeki hiçbir şey sonsuza kadar sürmez. Bir gün, Güneşimiz ölecek, kendisi beyaz bir cüceye dönüşmeden önce kütlesinin büyük bir kısmını fırlatarak, bin trilyon yıl sonra soğuk, karanlık, ölü bir kaya parçasından başka bir şey olmayana kadar yavaş yavaş ısısını kaybedecek.

Ancak Güneş Sisteminin geri kalanı o zamana kadar çoktan yok olmuş gitmiş olacak. Yeni simülasyonlara göre, kalan gezegenlerin galakside kayması sadece 100 milyar yıl alacak ve ölen Güneş’i çok geride bırakacak. Astrofizikçiler, en azından yüzlerce yıldır Güneş Sisteminin nihai kaderini bulmaya çalışıyorlar.

Caltech’ten Konstantin Batygin ve Michigan Üniversitesi’nden Fred Adams ve Jon Zink’e göre, “Güneş sisteminin uzun vadeli dinamik kararlılığını anlamak, astrofiziğin en eski arayışlarından birini oluşturuyor ve gezegenler arasındaki karşılıklı etkileşimlerin sonunda sistemi istikrarsız hale getireceğini tahmin eden Newton’a kadar uzanıyor.”

Ama bu süreç göründüğünden çok daha zorludur. Dinamik bir sisteme dahil olan, birbirleriyle etkileşime giren cisimlerin sayısı ne kadar fazlaysa, bu sistem o kadar karmaşık hal alarak büyür ve neler olacağını tahmin etmek o kadar zor olur. Buna N-cisim problemi denir. Bu karmaşıklık nedeniyle, Güneş Sistemi nesnelerinin yörüngelerinin belirli zaman ölçeklerini geçmiş belirleyici tahminlerinde bulunmak imkansızdır.

End of a Solar System by Sverrirorz on DeviantArt

Yaklaşık 5 ila 10 milyon yılın ötesinde, kesinlikle dedikleriniz pencereden uçup gider. Ancak, Güneş Sistemimize ne olacağını bulabilirsek, bu bize Evren’in şu anki 13,8 milyar yıllık yaşından çok daha uzun zaman ölçeklerinde nasıl gelişebileceğine dair bir şeyler söyleyecektir.

1999 yılında astrofizikçiler, Güneş Sisteminin en az bir milyar milyar (10 üzeri 18 veya bir kentilyon) yıllık bir süre içinde yavaş yavaş parçalanacağını tahmin ettiler. Jüpiter ve Satürn’ün yörüngesel rezonanslarının sonucu Uranüs’ü sistemden ayırmasının ne kadar süreceğini hesapladılar. Zink’in ekibine göre, yine de bu hesaplama, Güneş Sistemini daha erken bozabilecek bazı önemli etkileri dışarıda bıraktı.

Birincisi, şimdi var ama 5 milyar yıl içinde Güneşimiz ölecek gibi görünüyor. Güneş Merkür’ü, içine çeken bir kızıl deve dönüşerek şişecek Venüs ve Dünyayı kızartıp akkor hale getirecek. Sonra kütlesinin neredeyse yarısını fırlatıp yıldız rüzgarlarıyla uzaya savrulacak; kalan beyaz cüce yıldız, mevcut güneş kütlesinin sadece yüzde 54’ü civarında olacak.

Bu kütle kaybı önce, Güneş’in geri kalan gezegenler; Mars ve dış gaz ve buz devleri, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün üzerindeki çekim gücünü gevşetecek. İkinci olarak, Güneş Sistemi galaktik merkezin yörüngesinde dönerken, diğer yıldızların yaklaşık 23 milyon yılda bir gezegenlerin yörüngelerini bozacak kadar yaklaşmasını gerektirecek.

How Will Our Solar System (and our planet) Die?

Araştırmacılar, “Yıldızın kütlesel kaybı ve dış gezegen yörüngelerinin şişmesi hesaba katıldığında, bu karşılaşmalar daha etkili hale gelecek. Yeterince zaman verildiğinde, bu hızlı geçişlerin bazıları geri kalan gezegenlerle ilişkiyi kesecek veya onları istikrarsızlaştıracak kadar yaklaşacak” diye iddia ediyorlar.

Hesaplamalarında bu ek etkileri işin içine katarak, ekip dış gezegenler için 10 N-cisim simülasyonu yaptı (etkisi ihmal edilebilir olduğundan Mars dışarıda bırakıldı). Bu simülasyonlar iki aşamaya ayrıldı: 1:Güneş’in kütle kaybının sonuna kadar gidildi. 2: Ve ardından gelen sonraki aşama.

10 simülasyon güçlü bir istatistiksel örnek olmamasına rağmen, ekip her seferinde benzer bir senaryonun oynandığını gördü. Güneş beyaz bir cüceye giden evrimini tamamladıktan sonra, dış gezegenler daha geniş bir yörüngeye sahip oluyorlar, ancak yine de nispeten sabit kalıyorlar. Gezegen özelliklerinin yanı sıra bu genişletilmiş yörüngeler, sistemi geçen yıldızların neden olduğu karışıklıklara daha duyarlı hale getirir.

30 milyar yıldan sonra, bu tür yıldız düzensizlikleri, bu kararlı yörüngeleri kaotik yörüngelerde karıştırarak hızlı gezegen kaybına neden olur. Bir gezegen hariç hepsi, haydut gezegenler olarak galaksiye kaçarak yörüngelerinden koparlar.

Scientists Witness the Death of a Solar System, and the Birth of Necroplanetology

Bu son, yalnız gezegen 50 milyar yıl daha ortalıkta dolaşır ama kaderi bellidir. Önünde sonunda, o da geçen yıldızların çekim etkisiyle gevşer. Nihayetinde, Güneş beyaz bir cüceye dönüştükten 100 milyar yıl sonra, Güneş Sistemi artık tamamen yok olur. Bu, 1999’da önerilenden önemli ölçüde daha kısa bir zaman dilimini kapsamaktadır.

Araştırmacılar, bunun yerel galaktik çevrenin güncel gözlemlerine ve her ikisi de değişebilecek yıldızların geçiş tahminlerine bağlı olduğunu dikkatlice not ediyorlar. Güneş Sisteminin ölümünün zaman çizelgesine ilişkin tahminleri değişse bile, yine de milyarlarca yıl uzakta olduğu belli. İnsanlığın onu görecek kadar uzun süre hayatta kalma olasılığı zayıf gibi görünüyor.

İyi uykular!

Önceki İçerikÖngörülen Güneş Lekesi Ortaya Çıktı…
Sonraki İçerikÇarpışan Nötron Yıldızlarının Magnetar Oluşturduğu Belirlendi…