Bu yaz Mars yolculuğuna başlayacak olan Avrupa’nın Rosalind Franklin gezgini, COVID-19 salgınının yarattığı sorunlar, ayrıca paraşüt ve elektronik zorlukların belirsizliği nedeniyle lansmanını 2022’ye kadar erteledi. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile Mars’ta geçmiş yaşamın kanıtlarını araştırmak için tasarlanan Rus uzay ajansı Roscosmos arasındaki ortak misyon, uzun gelişimi sırasında zaten çok sayıda gecikme yaşamıştı. Bu son erteleme, Mars’a uzay aracını güvenli bir şekilde indirmek için tasarlanan gezici aygıtın paraşüt sisteminin testleri Ağustos 2019’da başarısızlıkla sonuçlandığı için olmuştu.
ESA’daki insan ve robot keşif direktörü David Parker, “Her şeyi hazırlamak için zamana karşı yarışıyoruz fakat şimdi de korona virüs sorunumuz var” dedi. ESA ve Roscosmos çalışanları arasındaki toplantıda yetkililer, sorunların çözülmesi için zaman tanımak amacıyla lansmanı ertelemeye karar verdiler. Dünya ve Mars’ın yörünge dinamikleri, iki gezegenin birbirine en yakın yaklaşımından yararlanmak için fırlatma pencerelerinin her iki yılda bir sadece birkaç hafta boyunca açık olduğu anlamına gelmekte. Misyonun planı şimdi Ağustos ve Ekim 2022 arasında başlayacak ve en erken Nisan 2023’e kadar Mars’a ulaşma olarak tasarlanıyor.
Bir dizi aksaklık
Paraşütlerle ilgili sorun paraşütlerin kendileri değil, koruyucu çantalarının içinden açılma şekli nedeniyleydi. Parker, “İnanılmaz derecede sıkı bir şekilde paketlenmişler. Nasıl paketlendikleri neredeyse karanlık bir sanat”diyor. Önceki “düşme testleri” sırasında, 15 m ve 35 m’lik ana paraşütler büyük sorunlar yarattı. Bu, koruyucu çantaların yeniden tasarlanmasını gerektirdi ve ABD’de Mart ayı sonunda iki test daha planlanmıştı. Bununla birlikte, korona virüs yayılımları ve seyahat yasakları ilan edilince, bu önemli testlerin zaman içinde gerçekleşmesi imkansız hale geldi.
Deneme Çalışması sırasında gezicinin paraşüt çantaları ile ilgili testleri sonucunda, paraşütlerin zarar görmesini önlemek için sistemin yeniden tasarlanması gerektiğini ortaya koydu.
Daha da karmaşık olan konular, Rosalind Franklin’i yüzeye yerleştirecek ve 13 bilim aracını taşıyacak olan Rus iniş aygıtı Kazachok’taki elektronik birimlerindeki sıkıntılı aksaklıklardır. Parker, “Birimlerden birinin muhtemelen düzeltilmesi için Rusya’ya geri dönmesi gerekecek. Rusya’da yürürlükte olan 14 günlük karantina kurallarının Rusya ve Avrupa ülkelerinden gelen ekiplerin aynı anda aynı yerde olmalarını zorlaştırıyor” dedi.
Gezginin geliştiricileri için, anlaşılırsa sinir bozucu bir gelişme de Gezgin’in panoramik kamerasında (PanCam) bilim ekibine liderlik eden Andrew Coates, dahil olan dokuz enstrüman takımıyla birlikte aracın nasıl performans göstereceğine dair daha fazla simülasyon yapmak için fazladan zaman harcanabileceğine dikkat çekiyor.
Mullard Uzay Bilimleri Laboratuvarı astrofizikçisi Coates, “Bu misyon, 2023’te hala Mars’ın sert yüzeyinin altında iki metre delerek biyo belirteçler ve yaşam arayan tek görev olduğu için son teknoloji bilim misyonu olacak ama şimdi biraz daha beklememiz gerek” diyor.
