Kızıl gezegendeki ilk destansı uçuşundan yedi ay sonra, NASA’nın Mars helikopteri (Maharet) Ingenuity, tüm inancın ötesinde, herkesin neşe ve heyecanına göre orijinal görevin beklentilerini aşarak hala güçleniyor. Yine de, seyahatlerinin akıllara durgunluk veren görüntülerini hala yeterince alamıyoruz. Küçük robot için Mars’ın ince atmosferinde sadece beş uçuş planlandı ve şimdiden en az 15 kez havaya kaldırıldı.
Şimdiye kadar, Ingenuity pratikte bir uçuş uzmanıdır ve Helikopterin uçmasını, Dünya’dan çok farklı bir gezegende karmaşık manevralar gerçekleştirmesini izlemek hala aynı derecede etkileyicidir. NASA, şimdiye kadarki en zorlu uçuşlardan birinin görüntülerini yayınladı. Bu 4 Eylül 2021’de gerçekleşen 13 numaralı şanslı uçuştu.
Ingenuity’nin suç ortağı Mars gezgini, Perseverance’ın (Azim) dürbün görüş kamerası sistemi Mastcam-Z ile tüm uçuş süresini kaydetti. Bu, yalnızca dünyadaki bilim insanlarının uçuşu incelemesine yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda Aracın enstrümantasyonunu da adım adım ilerletmeye yardımcı olacaktı.
Jet Propulsion Laboratuvarı’ndan (JPL) mühendis Justin Maki, “Mastcam-Z’nin değeri bu video kliplerle gerçekten parlıyor. 300 m uzaklıktan bile, Mastcam-Z’nin ‘sağ gözünden’ muhteşem bir kalkış ve iniş yakın çekimi elde ediyoruz. Helikopter, ‘sol gözden’ alınan geniş görüşte bir lekeden biraz daha fazlası olsa da, izleyicilere Ingenuity’nin keşfettiği ortamın boyutu hakkında iyi bir fikir veriyor” dedi.
Uçuş, Jezero kraterinin Séítah bölgesinde, iki robotik sondanın birlikte araziyi keşfettiği ve dünyadaki bilim insanlarının bölgenin mineral bileşimini inceleyebilmesi için veri topladığı yerde gerçekleşti. Uçuşun amacı, maksimum 8 m yükseklikten, birden çok açıdan kayalık bir çıkıntının görüntülerini çekmekti. Bu görüntüler, Helikopterin 12. uçuşu sırasında çekilen 10 görüntüyü tamamlamak için Azim (Perseverance) bilim ekibinin talebi üzerine çekildi.
Bir toz bulutu oluşturan kalkıştan sonra, Ingenuity maksimum irtifasına tırmandı ve ardından Perseverance’ın görüş alanının sağındaki kendi görüş noktasına yatay uçuş için yana eğildi. Kısa bir süre sonra tekrar sola dönerek kalkış noktasından birkaç metre uzağa indi. Ingenuity’nin baş pilotu JPL’den Havard Grip, “Krater tabanından havalandık ve Séítah’a dalmadan önce yükseltilmiş bir sırt hattının üzerinden uçtuk” dedi.
Grip’e göre, “Helikopterin navigasyon filtresi düz araziyi tercih ettiğinden, helikopterin yavaşladığı ve bir anlığına havada asılı kaldığı tepe çizgisine yakın bir ara nokta programladık. Uçuş simülasyonlarımız, önemli arazi farklılıklarına rağmen, bu küçük helikopterin yönünü takip etmesine yardımcı olacağını gösterdi.”
“Dönüş yolunda da aynı şeyi yapıyor. Bunun gerçekleştiğini görmek gerçekten harika ve modellememizin doğruluğunu ve Yaratıcılığı en iyi nasıl çalıştıracağımız konusundaki anlayışımızı güçlendiriyor.”
İlk uçuş yapılmadan önce, Ingenuity’nin uçup uçmayacağı belli değildi. Mars’taki atmosfer koşulları, Dünya’dakilerden oldukça farklıdır; en önemlisi, Mars’taki atmosferik yoğunluk çok daha düşüktür, bu da havada kalmanın çok daha zor olduğu anlamına gelir.
Ingenuity’nin 13. uçuşu sırasında, atmosfer basıncını daha da düşüren mevsimsel değişiklikler nedeniyle koşullar daha da zorlaşıyordu. Ingenuity, misyonunu birkaç aydan fazla sürdürecek şekilde tasarlanmadığından, helikopterin mühendisleri yoğunluktaki bu düşüşü telafi etmenin yollarını bulmak zorunda kaldılar ve kaldırma kuvveti oluşturmak için rotorlarını daha da hızlı döndürdüler.
Şimdiye kadar bu işe yaramış görünüyor, ancak helikopterin donanımına ek stres getiriyordu. Mühendisler, uçuşlar sırasında testler yapmaya ve Ingenuity’yi yakından izlemeye devam ediyor. Helikopter, Kasım ayı sonlarına doğru 16. uçuşunu gerçekleştirecek. Nasıl gittiğini öğrenmek için sabırsızlıkla bekleyeceğiz.
