Hubble Esrarengiz Herbig-Haro Nesnesini Gözlemliyor
HH 111 katalog isimli gökcismi, Avcı Takımyıldızı yönünde yaklaşık 1.360 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Nesne, L1617 adlı bir kuyruklu yıldızın moleküler bulutunun derinliklerinde gömülü bir vaziyette bulunmaktadır.
HH 111’in merkezinde, 1.200 AB (1 Astronomik Birim, AB = 150 milyon km) olarak öngörülen bir ayrımda VLA 1 ve VLA 2 olmak üzere iki kaynak vardır ve birinci kaynak anlaşıldığı üzere öne çıkan bir gaz akışını, yani bir jeti kullanmaktadır.
Hubble gökbilimcilerine göre, “Herbig-Haro nesneleri çok özel koşullar altında oluşur. Yeni oluşan yıldızlar genellikle çok aktiftir ve bazı durumlarda hızla hareket eden iyonize gazın çok dar jetlerini dışarı atarlar – bu jet akımları o kadar sıcaktır ki molekülleri ve atomları elektronlarını kaybederek gazı oldukça yüklü hale getirir.”
Herbig-Haro cisimleri üzerine çalışan araştırmacılar “İyonize gaz akışları daha sonra yeni oluşan yıldızları çevreleyen gaz ve toz bulutlarıyla saniyede yüzlerce kilometre hızla çarpışır. HH111 gibi Herbig-Haro nesnelerini yaratan bu enerjik çarpışmalardır” diyorlar.
HH 111’in yeni görüntüsü, Hubble Uzay Teleskopunun Geniş Alan Kamerası 3 (WFC3) ile spektrumun kızılötesi bölgesinde alınan ayrı pozlardan üretilmiştir. Çeşitli dalga boylarını örneklemek için dört filtre kullanılmıştır. Elde edilen renk, tek bir filtreyle ilişkili her monokromatik görüntüye farklı tonlar atanmasından kaynaklanmaktadır.
Gökbilimcilerin söylediğine göre, “WFC3, optik ve kızılötesi dalga boylarında görüntüler almaktadır; bu, insan gözünün optik ışığa duyarlı olduğu aralığa benzer bir dalga boyu aralığındaki nesneleri ve insan gözü tarafından algılanamayacak kadar uzun bir dalga boyu aralığındaki nesneleri gözlemlediği anlamına gelmektedir.”
Herbig-Haro nesneleri aslında optik dalga boylarında çok fazla ışık yayarlar, ancak bu gök cisimlerinin, çevrelerindeki toz ve gazlar görünür ışığın çoğunu emdiği için gözlemlenmeleri zordur. Bu nedenle, WFC3’ün kızılötesi dalga boylarında – gözlemlerin gaz ve tozdan etkilenmediği bölgede – gözlemleme yeteneği, Herbo-Haro nesnelerini başarılı bir şekilde gözlemlemek için çok önemli olmuştur.