Dünya, evrendeki en iyi gezegen olmayabilir. Araştırmacılar, güneş sistemimizin dışında yaşam için bizimkinden daha uygun koşullara sahip olabilecek iki düzine gezegen belirlediler. Öyle ki yörüngelerinde dolandıkları yıldızların bazıları Güneşimizden bile daha iyi olabilecek durumda.
Washington Üniversitesi’nden araştırmacı Dirk Schulze-Makuch yaptığı çalışmada, potansiyel “süper yaşanabilir” gezegenlerin özelliklerini ayrıntılarıyla ortaya koydu. Araştırmasına göre, Yaşam ayrıca, daha yavaş değişen yıldızları olan ve onları daha uzun ömürlerle çevreleyen gezegenlerde güneşimizden daha kolay gelişebilir.
Süper yaşanabilir gezegenler için en iyi 24 adayın hepsi 100 ışık yılından daha uzakta bulunuyor. Schulze-Makuch çalışmanın, NASA’nın James Web Uzay Teleskobu, LUVIOR uzay gözlemevi ve Avrupa Uzay Ajansı PLATO alanı gibi gelecekteki gözlem çabalarına odaklanmaya yardımcı olabileceğini söyledi.
Prof. Schulze-Makuch, “Bir sonraki uzay teleskopları ile daha fazla bilgi alacağız, bu nedenle bazı hedefleri seçmek önemli. Karmaşık yaşam için en umut verici koşullara sahip olan belirli gezegenlere odaklanmalıyız. Ancak, ikinci bir Dünya aramak için takılıp kalmamaya dikkat etmeliyiz çünkü yaşam için bizimkinden daha uygun gezegenler olabilir” dedi.
Gezegensel yaşanabilirlik konusunda uzman bir jeobiyolog olan Schulze-Makuch, süper yaşanabilirlik kriterlerini belirlemek ve güneşimizin ötesindeki bilinen 4 bin 500 öte gezegen arasında seçim yapmak için Max Planck Güneş Sistemi Araştırma Enstitüsü’nden gökbilimci Rene Heller ve Villanova Üniversitesi’nden Edward Guinan ile birlikte çalıştı.
Yaşanabilirlik, bu gezegenlerin kesinlikle yaşama sahip olduğu anlamına değil de, yalnızca hayata yardımcı olacak koşullara sahip olabileceği anlamına gelmekte. Araştırmacılar, Kepler Öte Gezegenler Arşivi’nden, ev sahibi yıldızın sıvı suda yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen muhtemel karasal gezegenleri olan gezegen-yıldız sistemlerini seçtiler.
Güneş, güneş sistemimizin merkezi yıldızı olsa da, 10 milyar yıldan az nispeten kısa bir ömre sahiptir. Dünyada herhangi bir karmaşık yaşam biçiminin ortaya çıkması yaklaşık 4 milyar yıl sürdüğü için, G tipi yıldızlar adı verilen güneşimize benzer birçok yıldızın, karmaşık yaşam gelişmeden önce yakıtı bitebilir.
Araştırmacılar, daha soğuk G yıldızlarına sahip sistemlere bakmanın yanı sıra, güneşimizden biraz daha soğuk, daha düşük kütleli ve daha az parlak olan K tipi cüce yıldızlarına sahip sistemlere de baktılar. K tipi yıldızlar, 20 milyar ila 70 milyar yıllık uzun ömür avantajına sahiptir. Bu, yörüngedeki gezegenlerin daha yaşlı olmasına izin vermenin yanı sıra, hayata şu anda Dünya’da bulunan karmaşıklığa ilerlemesi için daha fazla zaman kazandırabilir.
Bununla birlikte, yaşanabilir olmaları için gezegenlerin jeotermal ısılarını tüketecek kadar yaşlı olmaması ve koruyucu jeomanyetik alanlardan yoksun olmaması gerekir. Dünya yaklaşık 4,5 milyar yaşında, ancak araştırmacılar yaşam için en uygun yaş aralığının 5 milyar ila 8 milyar yıllık bir gezegen olduğunu savunuyorlar.
Gezegenin Boyut ve kütlesi de önemlidir. Dünyadan % 10 daha büyük olan bir gezegenin daha yaşanabilir bir toprağı olmalıdır. Dünya’nın kütlesinin yaklaşık 1,5 katı olanın radyoaktif bozunma yoluyla iç ısısını daha uzun süre tutması ve ayrıca daha uzun bir süre boyunca bir atmosferi korumak için daha güçlü bir yer çekimine sahip olması beklenir.
Su yaşamın anahtarıdır ve araştırmacılar, biraz daha fazlasının özellikle nem ve bulutların bir şekilde yardımcı olacağını savunuyorlar. Biraz daha sıcak bir sıcaklık, ek nemle birlikte Dünya’dan yaklaşık 5 derece daha yüksek bir ortalama yüzey sıcaklığı da yaşam için daha iyi olacaktır. Bu sıcaklık ve nem tercihi, tropikal yağmur ormanlarında daha soğuk ve kuru alanlara göre daha fazla biyolojik çeşitlilik ile Dünya’da görülmektedir.
En iyi 24 gezegen adayından hiçbiri aşırı yaşanabilir gezegenler için tüm kriterleri karşılamıyor, ancak bir tanesi kritik özelliklerden dördüne sahip, bu da onu yaşam için muhtemelen ana gezegenimizden çok daha rahat hale getiriyor.
Schulze-Makuch, “Bu süper yaşanabilir gezegenler ilkesini iletmek bazen zor çünkü biz en iyi gezegene sahip olduğumuzu düşünüyoruz. Çok sayıda karmaşık ve çeşitli yaşam formumuz var ve bunların çoğu aşırı ortamlarda hayatta kalabilir. Uyarlanabilir bir hayata sahip olmak iyidir, ancak bu her şeyin en iyisine sahip olduğumuz anlamına gelmez” dedi.
